میدانید که باورها نشات گرفته از رفتار و ارزشهای ما هستند که در بلند مدت برای ما تکرار شدهاند و امروز تبدیل به یک عامل مهم برای تصمیم گیریهای ما شدهاند. اگر بخواهیم از دیدگاه روانشناسی و نظریه ناخودآگاه فروید وارد شویم باید بگویم باور در عمق ناخودآگاه ما قرار داد و بیشتر رفتارها و اقدامات مارا تحت تاثیر قرار میدهد. نکته مهمی که باید بدانید این است که همانطور که روزی این باورها برای ایجاد شده اند و احتمالا بیشتر آنها غیر ارادی بودهاند، میتوانیم آنها کمرنگ کرده و با انجام کارهایی با باورهای دیگر جایگزین کنیم.
دستهای از باورها که تاثیر زیادی روی زندگی ما دارند باورهای مالی ما هستند. به اعتقاد متخصصین حیطه مدیریت مالی اولین عاملی که باید تغییر کند تا وضعیت مالی انسان بهبود یابد باورهای مخرب مالی هستند. به اعتقاد رابرت کیوساکی اصلی ترین عامل ایجاد باورهای مالی، خانواده و نحوه تفکر آنها در زمینه پول است. رابرت کیوساکی در کتاب پدر پولدار پدر فقیر به تفاوت باورهای مالی پدر واقعیش با پدر دوستش که همان پدر پولدار میشود میپردازد و نشان میدهد که نتیجه هرکدام از باورها چه میشود.
باورها چگونه زندگی ما را تحث تاثیر قرار میدهند؟
یکی از مواردی که ذهن انسان بر اساس آن عمل میکند رنج و لذت است. تقریبا میتوان گفت تمام کارهای ما اول برای دور شدن از رنج و بعد برای رسیدن به لذت بیشتر هستند. حالا فردی را در نظر بگیرید که اعتقاد دارد که هرکسی که پول زیادی دارد حتما از راه حرام و دزدی بدست آماده و قرار است به خاطر پولش به جهنم برود، به نظر شما ذهن او در مقابل فرصتهایی که برای کسب پول بیشتر بدست میآورد چگونه عمل میکند؟ حالا کسی را درنظر بگیرید که اعتقادش این است که با پول بیشتر میتواند زندگی بهتری داشته باشد و به افراد بیشتری کمک کند تا از شر مشکلاتشان خلاص شوند، در شرایط مشابه با مورد قبلی ذهن این فرد با این باورها چه واکنشی نشان میدهد؟
تا اینجا میتوانید بفهمید که باورها چگونه تاثیر خودشان را میگذارند، حالا بیاید به مساله شکل گیری باور بپردازیم و چند مورد از منابع ایجاد باورهای را بررسی کنیم.
معرفی و خلاصه کتاب ثروتمندترین مرد بابل
باورهای ما از کجا میآیند؟
روزانه حجم زیادی از اطلاعات به ذهن هر فردی وارد میشود که بخشی از آن از طریق خانواده، بخشی از طریق دوستان و شبکههای اجتماعی و بخش دیگر از طریق رسانههایی مانند تلویزیون و رادیو و… است. در اینجا من فقط به تلویزیون میپردازم، سریال خانه به دوش را یادتان میآید؟ آقا ماشاالله و باجناقش اصلانآقا که اولی فقیر و دومی پولدار است. در قسمت آخر این سریال آقا ماشاالله مغازه جدید باز کرد و کنار خانوادهاش زندگی شادی را شروع کرد و اصلانآقا زندانی شد و تمام اموالش را از دست داد و خانوادهاش محتاج باجناق فقیرش شدند که در قسمت آخر سریال، زندگیاش زیر و رو شد. در سریال ماه همیشه پشت ابر نمیماند، خانواده ثروتمند همه با هم قهر بودند، پسرشان معتاد شد، نامزد دخترشان فقط به دنبال پول پدر دختر بود و در طرف دیگر خانواده فقیر همه خوش و خرم کنار سفره نشسته بودند و نان و پنیر و سبزی میخوردند و خدارا شکر میکردند!
چند بار خانوادهتان را موقع دیدن این فیلمها دیدهاید و چند بار مادرتان وسط فیلم نکته اخلاقی گفته که پول بدرد نمیخورد و این هم عاقبت پول داری و…؟ اما آیا واقعا حقیقت همین است؟ آیا پولداری بد است و فقر ارزش؟ فیلم سینمایی تایتانیک را دیدهاید؟ طبقه پولدارها همه به دنبال زیرآب زدن و رقابت و دشمنی هستند و میخواهند به خاطر منافع مالی دخترشان را مجبور به ازدواج کنند اما در طبقه فقرا هر شب جشن و رقص است و دختر پولدار آرزو دارد وارد طبقه آنها شود. آیا واقعا اینها حقیقت دارد؟ معلوم است که نه، برای ساختن همان فیلم که نشان میدهد فقر خوب است و پولداری جز دشمنی و بدبختی نیست، 200 میلیون یورو هزینه شده است، اگر حوصله داری 200 میلیون را در عددی بین 25 تا 32 هزار ضرب کن تا بفهمی چند هزار میلیارد تومان میشود!
این فقط چند مورد از صدها فیلم و سریالی است که ساخته شدهاند و در ناخودآگاه ما این باور را شکل دادهانده که پول بد است و ثروتمند شدن یعنی بدبختی. حالا جمع دوستان و خانواده و شبکههای اجتماعی به کنار، به نظرتان با این شرایط باورهای مالی شما نیاز به بازنگری اساسی ندارند؟ پیشنهاد میکنم جلسه اول دوره رایگان مدیریت مالی ژیوارآموزان را ببینید تا بیشتر با این مساله و ابعاد آن آشناشوید.
چگونه باورهای مالیمان را بهبود دهیم؟
زندگی نامه افراد ثروتمند را بخوانید
یکی از مواردی که میتواند خیلی کمک کننده باشد خواندن زندگی نامه افراد ثروتمند است، در زندگی نامه آنها متوجه میشوید که افراد پولدار تفاوتی با بقیه آدمها ندارند و شما هم میتوانید مسیر آنها را طی کنید، همچنین میبینید که اصلا آدمهای بدی نیستند و اتفاقا اهداف انسان دوستانه زیادی هم دارند که با پول و ثروتشان به دنبال تحقق آنها هستند.
فیلمهای ساخته شده بر اساس زندگی ثروتمندان را ببینید
فیلمها هم مانند زندگی نامه ها میتوانند خیلی کمک کننده باشند، البته تاثیر بلند مدت به مراتب کمتری نسبت به کتابها دارند اما حس بیشتری به شما منتقل میکنند و در لحظه عامل محرک خوبی هستند.
پروژههای انجام شده توسط ثروتمندان را دنبال کنید
افراد ثروتمند معمولا در زمینههای مختلفی سرمایه گذاری میکنند، این پروژهها و تاثیراتشان را ببینید تا ارزش واقعی پول را درک کنید، پروژههای بنیاد خیریه گیتس، پروژهی واگذاری سهام فیس بوک به خیریه، کارهای انسان دوستانه آنجلیناجولی در سومالی و… نمونههای خوبی هستند.
کیفیت زندگی ثروتمندان را با بقیه مقایسه کنید
اگر در گرمای چهل درجه تابستان با پیکان بدون کولر مسافرت رفته باشید میدانید که فرق زیادی بین لذت آن مسافرت با مسافرت با یک ماشین کولردار دیگر وجود دارد، حتی اگر آن ماشین دیگر هم پیکان باشد! پول داشتن و استفاده کردن از آن کیفیت زندگی بالاتر و بهتر را به دنبال دارد که باعث رضایتمندی بیشتر میشود و حق انتخاب بیشتری به شما میدهد. تفریحاتتان را متنوعتر میکند و سطح دغدغههایتان را بالاتر میبرد.
سخن پایانی
بحث درمورد باورها و خصوصا باورهای مالی میتواند خیلی گستردهتر باشد که البته در حوصله این مقاله نمیگنجد، به عنوان حرف آخر میخواهم درباره رابطه سرطان با پول صحبت کنم، کسی را که سرطان میگیرد درنظر بگیرید، اگر فقیر باشد تمام وقتش را به این فکر میکند که چطور پول درمانش را جور کند، خانوادهاش قرار است چه سختیهایی بکشند و چه مشکلاتی داشته باشند و افکار مشابه اینها که باعث ترشح بیشتر هورمون کورتیزول میشوند و سیستم ایمنی را ضعیفتر میکنند و درنهایت سرطان پیشرفت بیشتری خواهد داشت. حالا فردی را درنظر بگیرید که مبتلا به بیماری مشابه قبلی میشود با این تفاوت که دغدغه مالی ندارد، این فرد دیگر به فکر وضعیت خانوادهاش نیست، بلکه به این فکر میکند که کدام بیمارستان یا کشور برای درمان بهتر است، بعد از درمان میخواهد کجا استراحت کند و چه کارهایی انجام دهد و…
نتیجه را خودتان میتوانید حدس بزنید، مطالعات زیادی رابطه قوی بین استرس و اضطراب و سلامت دستگاه ایمنی را تایید کردهاند، حالا بازهم به نظرتان پول بد است و هرکسی که پول دارد قرار است قسمت آخر سریال زندگیاش بیچاره شود؟
نویسنده: محمد کمری